Βουδισμός
1.
Ο Γκαουτάμα Βούδας διδάσκει ότι η ζωή δημιουργείται σε εξάρτηση. Αν είναι έτσι, κοιτάζουμε ένα δέντρο. Η επιθυμία - και η προσπάθεια να γίνει αυτή η επιθυμία πραγματικότητα - επιτρέπει στον σπόρο να μεγαλώσει και να ανθίσει μέχρι να ανθίσει στο έπακρο. Ο Βούδας διδάσκει ότι αυτή η επιθυμία, αυτές οι κινητήριες δυνάμεις, γεννιούνται από την άγνοια. Και διδάσκει ότι αυτή η άγνοια είναι η προέλευση όλης της ζωής. Από αυτήν προκύπτουν όλες οι άλλες επακόλουθες αιτίες (που με τη σειρά τους είναι αποτελέσματα), μέχρι η ζωή να εκλείψει και πάλι. Η αλυσίδα της "ανάδυσης σε εξάρτηση" (pratitya-samutpada, Sanscrit) μπορεί με τη σειρά της να εφαρμοστεί σε όλη τη ζωή- δεν ισχύει μόνο για την ανθρώπινη ύπαρξη. Αλλά αν επιστρέψει κανείς στην προέλευση αυτής της αλυσίδας, στη μη γνώση, μπορεί να θέσει στον εαυτό του το ερώτημα, από το οποίο προκύπτει και πάλι αυτή η αλυσίδα. Ο Γκαουτάμα Βούδας διδάσκει αλλού ότι ο ανθρώπινος νους είναι ανίκανος να φανταστεί μια τελική αιτία χωρίς αιτία (εδώ θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί αν μια συνέπεια χωρίς συνέπειες είναι επίσης αδιανόητη), αλλά δεν λέει ότι αυτή η τελική αιτία χωρίς αιτία δεν υπάρχει. Μόνο η φαντασία μας είναι πολύ περιορισμένη για να την αντιληφθούμε ή να τη δημιουργήσουμε στο μυαλό μας. Λοιπόν, νομίζω ότι το όνομα γι' αυτή την τελευταία αιτιώδη αιτία χωρίς αιτία, την παντός είδους αιτία, είναι Θεός.
2.
Εμείς τα όντα, που είμαστε η δημιουργία, βρίσκουμε την ειρήνη μέσα από το πρακτικό μονοπάτι της ανεκτικότητας. Το μονοπάτι της μη βίας (αχίμσα) του Μαχάτμα Γκάντι δεν σημαίνει για μένα ότι κάποιος κάνει τη γνώμη του άλλου δική του χωρίς εξέταση της συνείδησής του, αλλά ότι - πιστός στη λέξη του Βούδα για τη σωστή άποψη - η αναγνώριση αναζητείται μέσα στον εαυτό του. Ένας άλλος μπορεί να αναγνωρίσει μια αλήθεια διαφορετική από εμάς- εδώ οι αρχές της ανεκτικότητας και της φιλανθρωπίας υπαγορεύουν ότι πρέπει να προσπαθούμε να μοιραζόμαστε χωρίς να κυριαρχούμε, δηλαδή να μην κυριαρχούμε στον άλλον, αλλά να προσπαθούμε να τον πείσουμε να επιλέξει τον δρόμο της αγάπης. Ποιος είναι όμως ο δρόμος της αγάπης;
Εμείς τα όντα, που είμαστε η δημιουργία, βρίσκουμε την ειρήνη μέσα από το πρακτικό μονοπάτι της ανεκτικότητας. Το μονοπάτι της μη βίας (αχίμσα) του Μαχάτμα Γκάντι δεν σημαίνει για μένα ότι κάποιος κάνει τη γνώμη του άλλου δική του χωρίς εξέταση της συνείδησής του, αλλά μάλλον ότι - πιστός στη λέξη του Βούδα για τη σωστή άποψη - η αναγνώριση αναζητείται μέσα στον εαυτό του. Ένας άλλος μπορεί να αναγνωρίσει μια αλήθεια διαφορετική από εμάς- εδώ οι αρχές της ανεκτικότητας και της φιλανθρωπίας υπαγορεύουν ότι πρέπει να προσπαθούμε να μοιραζόμαστε χωρίς να κυριαρχούμε, δηλαδή να μην κυριαρχούμε στον άλλον, αλλά να προσπαθούμε να τον πείσουμε να επιλέξει τον δρόμο της αγάπης. Ποιος είναι όμως ο δρόμος της αγάπης;Ο πρακτικός τρόπος για να ζήσουμε την αγάπη είναι να τοποθετούμε τον εαυτό μας ανάμεσα στους άλλους. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να υπερβάλλουμε για τον άλλον- μάλλον, σημαίνει ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η δική μας νόηση είναι πάντα περιορισμένη νόηση - όπως ο Γκάντι έδωσε στην αυτοβιογραφία του το όνομα: Πειράματα με την αλήθεια. Μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι στην προσπάθειά μας να πειραματιστούμε με την αλήθεια και να μην παίρνουμε τα ενδιάμεσα βήματα ή αποτελέσματά μας για την αλήθεια αυτή καθαυτή.
3.
Μέσω της ενσυνειδητότητας στα μικρά, δηλαδή μέσω της ενσυνειδητότητας εκείνων των πραγμάτων που σας συμβαίνουν στο τώρα, μέσω του χαρίσματος της νόησης, η οποία διαμορφώνεται από το συναίσθημα και την αναλογία, σας δίνεται η δυνατότητα να κάνετε τη μελλοντική συμπεριφορά πιο ευχάριστη στον Θεό, λαμβάνοντας υπόψη όσα έχετε μάθει στο τώρα. Αυτή είναι μια πιθανή διαδικασία μάθησης. Έτσι, το υποτιθέμενο "λάθος" στο τώρα είναι η φροντίδα για το μέλλον. Ωστόσο, αυτό λειτουργεί μόνο όταν εφαρμόζεται το βουδιστικό κίνητρο της ενσυνειδητότητας. Η ενσυνειδητότητα είναι απλώς μια άλλη λέξη για την προσκόλληση του ανθρώπινου νου στο εδώ και τώρα. Το εδώ και τώρα του νου συνεπάγεται - ως μοτίβο της ενσυνειδητότητας - την ιδέα της οξυμένης συνείδησης. Ο στόχος αυτής της περισυλλογής είναι η αναγνώριση του "είμαι".
